به قلم :الهه قدیمی نوران

برگزاری نهمین نمایشگاه تخصصی ساخت‌داخل در عسلویه، فراتر از یک رویداد تجاری متعارف، به‌صورت نمادینی نشان‌دهنده بلوغ راهبردی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران و عزم آن برای تثبیت زنجیره ارزش داخلی است. این گردهمایی، در بستر چالش‌های منطقه ای و بین‌المللی، پیام‌های کلیدی متعددی را در سطوح اقتصادی، فناورانه و امنیتی منتشر می‌کند

۱. گذار از خوداتکایی کمّی به تاب‌آوری کیفی:آمار اعلام‌شده مبنی بر ساخت بیش از ۸۰ درصد تجهیزات پالایشگاهی و بیش از یک و نیم میلیون قطعه در داخل، تنها بیانگر کمیت نیست. این ارقام حاکی از تکمیل و تعمیق زنجیره تأمین داخلی، کاهش آسیب‌پذیری در برابر اختلالات خارجی و حرکت به سمت ایجاد «امنیت صنعتی» است. تمرکز بر حضور ۱۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کنار سازندگان قدیمی، نشان از ادغام نوآوری با تجربه و حرکت به سمت محصولات با ارزش افزوده و فناوری بالا دارد.۲. آزمون میدانی تاب‌آوری در بحران:اشاره مدیرعامل سازمان منطقه ویژه پارس به بازگردانی پالایشگاه‌ها پس از حملات اخیر در کمتر از ۴۸ ساعت، نقطه کلیدی این تحلیل است. این رویداد، نمایشگاه را از حیطه نمایش صرف به عرصه «آزمون عملی قابلیت‌های فنی و لجستیکی» تبدیل می‌کند. این عملکرد، یک دارایی راهبردی برای ایران محسوب می‌شود و پیامی مستقیم درباره هزینه‌بردار بودن هرگونه عملیات مختل‌کننده برای طرف‌های مخالف ارسال می‌کند.۳. تغییر روایت رسانه‌ای و الزامات اقتصادی:تأکید مسئولان بر نقش رسانه‌ها در «امیدآفرینی و تغییر نگرش» نشان‌دهنده درک ضرورت «بازتعریف روایت غالب» درباره کالای داخلی است. هدف، عبور از شعارزدگی و مستندسازی کیفیت رقابتی و قابلیت اطمینان محصولات داخلی برای جلب اعتماد مشتریان داخلی و حتی بین‌المللی است. این امر برای تداوم چرخه بهبود کیفیت از طریق فروش و بازخورد بازار، حیاتی است.۴. ترسیم افق‌های جدید و توسعه پایدار منطقه‌ای:اعلام برنامه‌هایی مانند برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در حوزه فناوری اطلاعات و نفت و گاز، حاکی از نگاه فراتر از صنایع سنگین است. این دیدگاه به دنبال «تزریق فناوری‌های نوین» مانند IoT، هوش مصنوعی و دیجیتال‌سازی به قلب صنعت انرژی است. همچنین، تأکید بر «ارتقای کیفیت زندگی در منطقه» نشان می‌دهد این توسعه صنعتی، به‌صورت نظری، در پی ایجاد پیوند با توسعه انسانی و اقتصادی پایدار در استان‌های نفت‌خیز است.جمع‌بندی و چشم‌انداز:نهمین نمایشگاه ساخت‌داخل عسلویه را می‌توان «نمایش عینی اقتصاد مقاومتی در عمل» دانست. این رویداد نشان داد که اولویت ایران، نه فقط حفظ چرخه تولید تحت هر شرایطی، بلکه «ارتقای توانمندی فنی برای پاسخ سریع به بحران‌ها» و «توسعه اکوسیستم فناورانه داخلی» است. موفقیت این مسیر، منوط به تداوم سرمایه‌گذاری در بخش دانش‌بنیان، بهبود مستمر کیفیت بر مبنای استانداردهای جهانی و تقویت پیوند بین صنعت و دانشگاه است. عسلویه امروز، علاوه بر نقش کلیدی اقتصادی خود، به آزمایشگاهی برای سنجش تاب‌آوری و نوآوری صنعتی ایران تبدیل شده است

۱. گذار از خوداتکایی کمّی به تاب‌آوری کیفی:
آمار اعلام‌شده مبنی بر ساخت بیش از ۸۰ درصد تجهیزات پالایشگاهی و بیش از یک و نیم میلیون قطعه در داخل، تنها بیانگر کمیت نیست. این ارقام حاکی از تکمیل و تعمیق زنجیره تأمین داخلی، کاهش آسیب‌پذیری در برابر اختلالات خارجی و حرکت به سمت ایجاد «امنیت صنعتی» است. تمرکز بر حضور ۱۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کنار سازندگان قدیمی، نشان از ادغام نوآوری با تجربه و حرکت به سمت محصولات با ارزش افزوده و فناوری بالا دارد.

۲. آزمون میدانی تاب‌آوری در بحران:
اشاره مدیرعامل سازمان منطقه ویژه پارس به بازگردانی پالایشگاه‌ها پس از حملات اخیر در کمتر از ۴۸ ساعت، نقطه کلیدی این تحلیل است. این رویداد، نمایشگاه را از حیطه نمایش صرف به عرصه «آزمون عملی قابلیت‌های فنی و لجستیکی» تبدیل می‌کند. این عملکرد، یک دارایی راهبردی برای ایران محسوب می‌شود و پیامی مستقیم درباره هزینه‌بردار بودن هرگونه عملیات مختل‌کننده برای طرف‌های مخالف ارسال می‌کند.

۳. تغییر روایت رسانه‌ای و الزامات اقتصادی:
تأکید مسئولان بر نقش رسانه‌ها در «امیدآفرینی و تغییر نگرش» نشان‌دهنده درک ضرورت «بازتعریف روایت غالب» درباره کالای داخلی است. هدف، عبور از شعارزدگی و مستندسازی کیفیت رقابتی و قابلیت اطمینان محصولات داخلی برای جلب اعتماد مشتریان داخلی و حتی بین‌المللی است. این امر برای تداوم چرخه بهبود کیفیت از طریق فروش و بازخورد بازار، حیاتی است.

۴. ترسیم افق‌های جدید و توسعه پایدار منطقه‌ای:
اعلام برنامه‌هایی مانند برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در حوزه فناوری اطلاعات و نفت و گاز، حاکی از نگاه فراتر از صنایع سنگین است. این دیدگاه به دنبال «تزریق فناوری‌های نوین» مانند IoT، هوش مصنوعی و دیجیتال‌سازی به قلب صنعت انرژی است. همچنین، تأکید بر «ارتقای کیفیت زندگی در منطقه» نشان می‌دهد این توسعه صنعتی، به‌صورت نظری، در پی ایجاد پیوند با توسعه انسانی و اقتصادی پایدار در استان‌های نفت‌خیز است.

جمع‌بندی و چشم‌انداز:
نهمین نمایشگاه ساخت‌داخل عسلویه را می‌توان «نمایش عینی اقتصاد مقاومتی در عمل» دانست. این رویداد نشان داد که اولویت ایران، نه فقط حفظ چرخه تولید تحت هر شرایطی، بلکه «ارتقای توانمندی فنی برای پاسخ سریع به بحران‌ها» و «توسعه اکوسیستم فناورانه داخلی» است. موفقیت این مسیر، منوط به تداوم سرمایه‌گذاری در بخش دانش‌بنیان، بهبود مستمر کیفیت بر مبنای استانداردهای جهانی و تقویت پیوند بین صنعت و دانشگاه است. عسلویه امروز، علاوه بر نقش کلیدی اقتصادی خود، به آزمایشگاهی برای سنجش تاب‌آوری و نوآوری صنعتی ایران تبدیل شده است